NP Durmitor

Predeli Durmitora, po lepoti i neokrnjenosti retko i autentično delo prirode, proglašeni su nacionalnim parkom 1952. godine. Smešten na severozapadu Crne Gore, Park obuhvata osnovni masiv Durmitora sa kanjonima Tare, Drage i Sušice i gornji dio kanjonske doline Komarnice, zauzimajući površinu od 39.000 ha.

Osnovna odlika reljefa durmitorskog područja jeste prostrana visoravan na 1.500 mnv, koju usecaju duboke kanjonske doline i sa koje se uzdižu impozantni planinski vrhovi, od kojih je 48 sa preko 2.000 mnv i među njima najveći Bobotov kuk sa 2.525 m.

Lepoti durmitorskog masiva posebnu draž daje 18 ledničkih jezera, nazvanih ''gorske oči'', na visinama iznad 1.500m. Najveće i najatraktivnije je Crno jezero. Veličanstvenosti pejzaža doprinose, pored lepote jezerskog basena i blestave vodene površine, prostrani šumski predeo koji ga okružuje i vrh Međeda, gorostasno uzdignut nad njim. Udaljeno je 2 km od planinskog gradića Žabljaka, zimskog turističkog centra Crne Gore.

U blizini Crnog jezera nalaze se, ne manje impresivna, Zmijinje jezero, utonulo u stoletnu smrčevo-jelovu šumu i Barno jezero, u sredini prostranog tresetišta, okruženo sa svih strana, takođe, četinarskom šumom.

U nizu hidrografskih bisera Durmitora izdvajaju se: lepotom i divljinom okruženja - Skrčka jezera, okovana ledom i snegom do sredine jula - Zeleni vir i Modro jezero i uljuljkana usred nepreglednih livada - Vražje i Riblje jezero.

Među najlepšim ukrasima Parka su i bistre, silovite reke koje su ovom području podarile velelepne kanjonske doline. Posebno impresionira reka Tara, kako lepotom i pokretom svojih voda, tako i dubinom i pejzažom kanjona, čineći ga jednim od najlepših u svetu.

Po bogatstvu flore i faune, složenosti ekosistema, zastupljenosti preko 1.300 vrsta vaskularnih biljaka što predstavlja izuzetnu koncentraciju sa velikim brojem endemičnih i reliktnih vrsta, Durmitor predstavlja izuzetnu prirodnu vrednost i trajnu inspiraciju naučnika i ljubitelja prirode. U sebi je unedrio prave raritete prirode, kakve su i šume crnog bora na lokalitetu Crna poda čija grandiozna stabla, i do 50 m visine, odolevaju vremenu punih 400 godina.

Durmitorski nacionalni park obiluje značajnim brojem spomenika kulture od antičkog perioda do najnovijeg doba. Najkarakterističniji su srednjevekovni spomenici: razvaline gradova i utvrđenja, mostovi i karaule, nekropole sa stećcima i manastirski kompleksi u dolini reke Tare.

Kao primere etnološke baštine, važno je pomenuti tipove seoskih kuća, tzv. ''savardake'' i vodenice rasejane po katunima i durmitorskim potocima.

Sva raskoš prirodnih lepota, ambijentalnih i kulturnih vrednosti Durmitora i reke Tare, preovladala je da se NP ''Durmitor'' uvrsti u spisak Svetske kulturne i prirodne baštine, odlukom Međunarodnog komiteta za Svetsku kulturnu i prirodnu baštinu, u Parizu 1980. godine, dok je reka Tara i njena kanjonska dolina, UNESCO-vim programom ''Čovek i biosfera'' 1977.godine uvrštena u svetske ekološke rezerve biosfere.

NP Durmitor zahvata teritorije opština: Žabljak, Šavnik, Plužine, Mojkovac i Pljevlja.

    NP Durmitor predstavlja jedno od najstarijih zaštićenih područja kod nas, jer je još 1907.godine, u vreme Kralja Nikole, u zoni Crnog jezera, ovo područje, proglašeno kraljevskim zabranom.

    Čudesni kanjon reke Tare, prašumski rezervat crnog bora, 18 glečerskih jezera "gorskih očiju", planinski vrhovi i vodopadi, nezaboravni vidikovci, čine svet iskonske i nedirnute prirode ovog Nacionalnog parka i pružaju fantastične mogućnosti za turizam, tokom čitave godine. Durmitor je pored toga i već afirmisan planinsko-smučarski centar.

CENTAR ZA POSETIOCE NP DURMITOR

    Nalazi se u Upravnoj zgradi NP u blizini Crnog jezera, gde se mogu dobiti sve potrebne informacije u vezi sa turističkom ponudom Parka, prirodnim I kulturnim vrednostima, a takođe se može pogledati I kupiti film o NPCG. Tu se nalazi I Prirodnjačka zbirka NP, prodavnica suvenira domaće radinosti, kao i sala za prikazivanje filmova za oko 30 posetilaca.

IZLETNIČKI TURIZAM

   Šetnja oko Crnog jezera

   Od Upravne zgrade, posetioci Parka mogu uživati u šetnji oko Crnog jezera u dužini od 4 km.

   U toku letnjeg perioda moguće je veslanje I kupanje na jezeru, a u toku zime šetnja po njegovoj zamrznutoj površini. Površina Crnog jezera je smrznuta tokom zime I snežni pokrivač se zadržava 120-150 dana. Durmitorci tvrde da je prelazak bezbedan nakon što se uoče tragovi lisice. U jezeru živi nekoliko vrsta riba karakterističnih za planinska jezera (pastrmka).


   Izlet od Žabljaka do prekrasnog Zminjeg jezera se preporučuje jer je uspon blag I traje svega jedan (1) sat.

Uspon na Medjed je moguć iz više pravaca, ali se kao najinteresantniji može preporučiti uspon pravcem Crno jezero - Točak, Sruga, Mali Medjed, Veliki Medjed I silazak pravcem Velika previja, Lokvice, Crno jezero (tri sata hoda).

Atraktivnost Parka čine brojni vidikovci, od kojih izdvajamo: Galev krš, Pirlitor, Mali i Veliki Štuoac, Savin Kuk i drugi. Za organizovane grupe angažuje se vodička služba.

KULTURNO-ISTORIJSKO NASLEĐE

    Kulturnu baštinu NP Durmitor čine brojna arheološka nalazišta - tumuli i nekropole sa stećcima, utvrđenja, srednjevekovni manastiri, seoske crkve, istorijski spomenici, kao I narodno graditeljstvo-etnografski fond.

SPELEOLOGIJA

    Područje durmitorskog masiva se sa pravom može nazvati speleološkim Eldoradom.
    Evidentirano je preko 300 speleoloških objekata, od kojih je veliki broj ispitan. Tri najduža I najdublja objekta na ovom području su : Jama na Vjetrenim brdima, Jama u Malom Lomnom dolu i Jamski sistem u Sjevernim Obručinama.

SPORTSKO REKREATIVNI TURIZAM

Durmitorski masiv je kao stvoren za bavljenje raznim sportovima.

Sportski ribolov

Odvija se na reci Tari, Crnom i Vražijem jezeru u periodu 01.05 do 01.10.

Veslanje na Crnom jezeru

Služba NP izdaje čamce na Crnom jezeru.

Kajakaštvo

Jedna od interesantnijih disciplina je vožnja čamaca-kajaka na reci Tari.
Polazna tačka je kod II Logora do granice NP – Sušica i traje 1-2 dana

Splavarenje-rafting

Jedna od najatraktivnijih disciplina je splavaranje na reci Tari.
Splavarenje sa drvenim splavovima i gumenim čamcima, odvija se u organizaciji NP , kao I drugih turističkih organizacija-agencija.
Najbezbednije splavarenje je u periodu 01. jula do 15. septembra kada je vodostaj reke Tare prilagodljiv za splavarenje.
Poslednjih godina, interesantno je i splavarenje koje se odvija od II logora do Žugica luke I traje 3-4 sata.

Kampovanje

Odvija se na za to određenim mestima u zoni NP i to su:

II Logor, Žugica luka, Radovan luka, Škrka, Sušica i Dobri do.

Planinarenje

Durmitor je jedna od najbolje markiranih planina u Evropi i posetiocima se pruža mogućnost planinarenja sa ili bez vodiča. Postoji i planinarska karta NP Durmitor u kojoj su ucrtane sve planinarske ture, od kojih su najpoznatije :
-Crno jezero-Zminje jezero( 1 h )

-Crno jezero- Jablan jezero ( 2 h )
-Crno jezero- Ledena pećina ( 3 h )
-Crno jezero –Bobotov kuk (5,30 h)

Najduži i najteži je uspon na Bobotov kuk (2.525 mnv) i traje pet sati I 30 minuta.
Planinari često koriste i odlazak na Škrku (1731 m/n) gde je smešten planinarski dom. Odatle je moguć izlazak na najviše visove - Bobotov kuk i Prutaš (2393 m/n), kao i obilazak dva lednička jezera. Lokalitet Škrka je atraktivan za foto-safari, jer je bogat divljačem (divikoze, srne, medvedi...). Čuvarska služba NP reguliše rad u ovom domu. Prenoćište u planinarskom domu 5.00 eura, šatori 3.00 eura. (morate poneti Vaše vreće)

Izuzetna konfiguracija terena omogućava: free climbing, mountain biking, orienteering, paragliding, snowboard...

Snowboard club Savin Kuk

Planinarsko sportsko društvo Komovi

Foto safari: od 1. juna do 1. oktobra

Sportski klub za ekstremne sportove

MONTENEGRO EXTREME:

Kružna rally tura - Durmitorski prsten

Za ljubitelje automobilizma, organizuje se kružna rally tura oko Durmitora - Durmitorski prsten, sa terenskim vozilima-džipovima, u dužini od 75 km. Ide se od Žabljaka preko Štuoca, platoa sela Male Crne Gore, preko kanjona Sušice, gde u kanjonu Sušice park ima planinarsku kuću, zatim preko sela Nedajno, Trse, Pišca, Todorovog dola, Dobrog dola, Sedla, Pošćenske planine, Stožine i povratak na Žabljak.

MANIFESTACIJE

Najznačajnija manifestacija koja se održava na Žabljaku su Dani planinskog cveća, koja se održava od 11.do 13 jula, svake godine.
Manifestacija obuhvata:
-Venčanje na Crnom jezeru /12.juli/,
-Organizovan odlazak na Savinu vodu u ranim jutarnjim časovima,
-Kup Crno jezero-takmičenje sportskih ribolovaca /jul /,
-Opštinsko takmičenje sportskih ribolovaca na Vražijem jezeru /jun/ ,
-Takmičenje sportskih ribolovaca-Kup Tara /avgust/ i
-Takmičenje sportskih ribolovaca-penzionera na Crnom jezeru /avgust/.

Ostala takmičenja

-Snowboard na lokalitetu Karlica,
-Mountain biking po nepristupačnim terenima,
-ostale extremne sportske aktivnosti u saradnji sa NVO.